Geofence-technologie is oplossing tegen misplaatsing van ZKL’s

27 september 2022

Dual Inventive introduceert geofence-technologie voor de lokalisatie van werkplekbeveiligingsmiddelen, zoals de zelfsignalerende kortsluitlans (ZKL). Op 28 september, tijdens het Railfestival van Railcenter, is de eerste gelegenheid voor een demonstratie van de internationale innovatie waarmee misplaatsingen van ZKL’s verleden tijd worden.

Zelfsignalerende kortsluitlans

ZKL’s worden als tweede schil van beveiliging bij het buiten dienst nemen van het spoor dagelijks gebruikt bij werkzaamheden. De ZKL sluit de twee spoorstaven van een sectie met spoorstroomloop met elkaar kort, waardoor deze sectie als bezet wordt gemeld aan de treinbeveiliging. Hiermee wordt het aanrijdgevaar voor spoorwerkers voorkomen.

In Nederland zijn er twee categorieën ZKL’s, namelijk met en zonder op afstand schakelbare kortsluitverbinding. De op afstand schakelbare ZKL’s (ZKL 3000 RC) worden ruim voorafgaand aan de werkzaamheden op een geschikt moment semipermanent aangebracht. Deze kunnen daarna weer opnieuw gebruikt worden zonder het spoor te betreden. De zogenaamde manuele ZKL wordt daarentegen direct voorafgaand aan de werkzaamheden aangebracht in het spoor. Bij het gebruik van manuele ZKL’s zijn misplaatsingen een risico gebleken.

Misplaatsingen

De ZKL-technologie kent het hoogste veiligheidsniveau en deze functioneert goed, maar door toenemende werkdruk worden manuele ZKL’s regelmatig op andere plekken in het spoor aangebracht dan bedoeld. Dit worden misplaatsingen genoemd. Het komt ook voor dat een ZKL aan de verkeerde zijde van een ES-las of sein wordt geplaatst. De plaatser kan zich vergissen in de locatie of interpreteert de Werkplek Onttrekkingstekening (WOT) niet goed.

Door een te kort beschikbare werktijd komt de plaatser regelmatig onder druk te staan, gaat daardoor soms te gehaast te werk en controleert niet voldoende of de ZKL op de daarvoor geplande locatie is geplaatst.

Aanrijdgevaar

Ieder jaar worden er tientallen incidenten gemeld bij stichting railAlert, maar mogelijk is het werkelijke aantal misplaatsingen van manuele ZKL’s hoger. Het buiten dienst genomen spoor is dan niet goed beschermd tegen naderende treinen, waardoor er niet veilig aan het spoor kan worden gewerkt.

Met de op afstand schakelbare ZKL 3000 RC’s van Dual Inventive is dit geen kwestie, maar het internationaal actieve Brabantse technologiebedrijf wil dat er ook veiliger kan worden gewerkt met manuele ZKL’s. Dual Inventive is tenslotte ook leverancier van een manuele ZKL. Om de misplaatsingen te voorkomen zijn de krachten gebundeld met Tended uit het Verenigd Koninkrijk.

Geofence

Tended heeft geofence-technologie ontwikkeld die virtuele parameters rond een locatie biedt die op voorhand kunnen worden ingesteld via een online platform, bijvoorbeeld op basis van de WOT. Met behulp van een klein, draagbaar apparaatje met o.a. GPS, wordt een nauwkeurigheid van 14 millimeter bereikt.

Het hulpmiddel maakt kenbaar aan de plaatser wanneer deze bij de geplande locatie is zodat het werkplekbeveiligingsmiddel, zoals een ZKL, op exact de juiste locatie kan worden aangebracht in het spoor en zich dus binnen de vooraf ingestelde virtuele barrière begeeft. Daarnaast kunnen spoorwerkers worden gewaarschuwd via het draagbare apparaatje wanneer zij een veilige zone verlaten of de grens van een onveilige zone naderen.

Lex van der Poel, CTO van Dual Inventive, zegt:

“Met deze internationale samenwerking mitigeren we misplaatsingen van ZKL’s, creëren we de basisgedachte voor het gebruik van een digitale grenswachter en verbeteren we de veiligheid van spoorwerkers.”

Tijdens het Railfestival presenteert Dual Inventive, eveneens in samenwerking met Railcenter, een nieuwe werkzone-applicatie, inclusief hardware (RSS 3000), voor het op afstand schakelen van werkzones binnen de treinbeveiliging. In het Verenigd Koninkrijk is deze RSS 3000 in de laatste fase van goedkeuring en kan net als de ZKL 3000 RC, toegepast worden voor het schakelen van werkzones op afstand.